پروتزهای عملکردی، نسل جدیدی از اندامهای مصنوعی هستند که با تمرکز بر بازگرداندن عملکرد اندام از دست رفته یا معیوب، طراحی و ساخته میشوند. در دنیای شگفتانگیز علم پزشکی، پروتزها همانند فرشتههای نجات، امیدی دوباره به زندگی افراد دارای معلولیت میبخشند. در میان انواع مختلف پروتزها، پروتزهای عملکردی جایگاه ویژهای دارند و بهواسطه ویژگیهای منحصر به فردشان، مرزهای تازهای در توانبخشی و بازگشت به استقلال افراد ترسیم میکنند. این پروتزها که با ظرافت و دقت بالایی طراحی و ساخته میشوند، فراتر از زیبایی ظاهری، به افراد در انجام فعالیتهای روزمره و ارتقای کیفیت زندگیشان کمک میکنند.
پروتز های عملکردی چیست؟
پروتز های عملکردی(Functional Prosthesis)، دستگاههای پزشکی هستند که برای جبران عملکرد از دست رفته در بخشهای مختلف بدن انسان به کار میروند. این پروتزها به شخصی که با مشکلات فیزیکی یا اعضایی از دست رفته روبرو شده است، امکان بازگشت به فعالیتهای روزمره و بهبود کیفیت زندگی او را میدهند. در ادامه به مفاهیم کلی و جزئیات مربوط به پروتز های عملکردی میپردازیم.
انواع پروتز های عملکردی
پروتزهای عملکردی، دستگاههای پزشکی حیاتی هستند که به افراد با اعضای بدن از دست رفته یا عملکردی ناقص کمک میکنند. این انواع پروتزها با توجه به نیازهای افراد و بخشی از بدنی که نیاز به جبران دارد، متنوع هستند. در ادامه، به انواع پرکاربرد پروتزهای عملکردی میپردازیم:
بیشتر بدانید: انجام پروتز دست الکتریکی + مقایسه و مشاوره تخصصی
پروتزهای دست و بازو:
- پروتز دست: برای افرادی که یک یا هر دو دست خود را از دست دادهاند، پروتزهای دستی با انعطافپذیری بالا و قابلیت انجام حرکات دستی تا حد ممکن به کار میروند.
- پروتز بازو: برای افرادی که قسمت بازو یا پایینی آن را از دست دادهاند، پروتزهای بازو با طراحیهای مختلفی ارائه میشوند تا به انجام وظایف مختلف کمک کنند.
پروتزهای پایینی بدن:
- پای مصنوعی: برای افرادی که از دست پا یا قسمت پایینی بدن دچار از دست رفتگی هستند، پای مصنوعی با توجه به نیاز فرد طراحی و ساخته میشود.
- پروتز مچ پا و پروتز بالا زانو : برای افرادی که مچ پا یا زانو را از دست دادهاند، این نوع پروتزها به کمک حرکت و پشتیبانی از تعادل کمک میکنند.
پروتزهای اندام های داخلی:
- پروتزهای دندانی: برای جبران از دست رفتن دندانها از پروتزهای دندانی استفاده میشود.
- پروتزهای اندام های داخلی: مانند پروتزهای کلیه یا قلب که برای جبران عملکرد این اندامها در صورت نیاز به کار میروند.
پروتزهای سمعی و بینایی:
- پروتز گوش: سمعآقایان و سمعبانوان برای بهبود شنوایی افرادی با مشکلات شنوایی تهیه میشوند.
- پروتز چشم: نظارتی برای افراد نابینا یا کمبینا و عینکهای تصحیحی برای مشکلات بینایی.
پروتزهای تنفسی:
پمپ هوازی: برای افراد با مشکلات تنفسی جدی مانند بیماریهای ریوی یا آسم که به بهبود تنفس کمک میکند.
پروتزهای هوش مصنوعی:
- دستگاههای کنترل با مغز: تکنولوژیهایی که به فرد امکان کنترل پروتز با استفاده از اشارات مغزی را میدهند.
- پروتزهای هوش مصنوعی برای اندامها: دستگاههایی که با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته حرکات طبیعی اندام را شبیه سازی میکنند.
پروتزهای عملکردی نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد با مشکلات فیزیکی ایفا میکنند و با پیشرفت تکنولوژی، امکانات بهتری برای انتخاب و استفاده از این پروتزها ارائه میشود.
بیشتر بدانید : فواید و مزایای پروتزهای سیلیکونی چیست
قیمت پروتز عملکردی
قیمت پروتز عملکردی به عوامل متعددی بستگی دارد که هرکدام در افزایش یا کاهش هزینه نقش دارند. نوع مکانیسم حرکتی، دقت در طراحی متناسب با نیازهای فرد و قابلیت تنظیم یا ارتقاء، از مهمترین فاکتورها هستند. همچنین استفاده از مواد باکیفیت، وزن سبک، دوام بالا و راحتی در استفاده روزانه میتوانند هزینه ساخت را تحت تأثیر قرار دهند. خدماتی مانند مشاوره تخصصی، جلسات آموزشی، و پشتیبانی فنی نیز بخشی از هزینه نهایی را تشکیل میدهند. انتخاب مرکز تخصصی با تجربه بالا و تجهیزات پیشرفته، نقشی اساسی در دریافت نتیجه مطلوب دارد. بنابراین، قیمت پروتز عملکردی یک رقم ثابت نیست و باید بر اساس شرایط و نیازهای فردی برآورد شود.
مراحل ساخت پروتز عملکردی
ساخت پروتز عملکردی نیازمند دقت بالا، تخصص و استفاده از فناوریهای روز است تا فرد بتواند حرکات کاربردی را دوباره تجربه کند. مراجعه به بهترین مرکز ساخت دست مصنوعی باعث میشود هر مرحله از ساخت با بالاترین کیفیت و شخصیسازی انجام گیرد.
۱. بررسی نیاز و ارزیابی تخصصی
ابتدا فرد توسط تیم متخصص مورد معاینه و ارزیابی قرار میگیرد. هدف این مرحله، شناخت دقیق از نیازهای حرکتی، سبک زندگی، و سطح فعالیت فرد است. همچنین قابلیت استفاده از پروتز عملکردی سنجیده میشود تا اطمینان حاصل شود که بهترین نوع طراحی انتخاب خواهد شد.
۲. قالب گیری و اندازه گیری دقیق
در این مرحله، از اندام باقیمانده قالب گیری میشود تا پروتز کاملاً متناسب با فرم بدن ساخته شود. اندازهگیریهای دقیق از محیط و طول اندام انجام میگیرد. این مرحله پایهای مهم برای راحتی و عملکرد صحیح پروتز در آینده محسوب میشود و بر فیت بودن آن تأثیر مستقیم دارد.
۳. طراحی مکانیزم حرکتی
با توجه به نیازهای حرکتی فرد، مکانیزم عملکردی مناسب طراحی میشود. این میتواند شامل مفاصل مکانیکی، کشش کابلها یا سیستمهای ساده تر باشد. طراحی باید طوری انجام شود که حرکات کاربردی مانند گرفتن، نگه داشتن یا باز و بسته کردن بهراحتی و با کمترین فشار انجام شود.
۴. ساخت بدنه و مونتاژ قطعات
در این بخش، بدنه اصلی پروتز با استفاده از مواد سبک و مقاوم ساخته میشود. سپس قطعات متحرک و مکانیزم طراحیشده با دقت مونتاژ میشوند. هماهنگی بین اجزا بسیار مهم است تا حرکتها نرم، پایدار و قابل کنترل باشند. تست اولیه نیز در این مرحله انجام میگیرد.
۵. تنظیم نهایی و آموزش کاربر
پس از مونتاژ کامل، پروتز بر روی فرد امتحان میشود تا از راحتی، عملکرد و کارایی آن اطمینان حاصل گردد. در صورت نیاز، تنظیمات جزئی انجام میشود. همچنین کاربر نحوه استفاده صحیح، نکات نگهداری و تمرینهای اولیه را آموزش میبیند تا بهخوبی با پروتز ارتباط برقرار کند.
مزایای پروتزهای عملکردی
پروتزهای عملکردی، نسل نوینی از اندامهای مصنوعی هستند که فراتر از زیبایی ظاهری، به افراد دارای معلولیت کمک میکنند تا طعم استقلال، تحرک و عملکرد طبیعی را دوباره بچشند. این پروتزها با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته و تمرکز بر بازگرداندن عملکرد اندام از دست رفته یا معیوب، مزایای متعددی را به ارمغان میآورند که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
1. بازگشت به استقلال و تحرک:
اولین و مهمترین مزیت پروتزهای عملکردی، بازگشت استقلال و تحرک به افراد دارای معلولیت است. این پروتزها با کمک به انجام حرکات و فعالیتهای روزمره مانند راه رفتن، غذا خوردن، نوشتن، لباس پوشیدن و … به افراد توانمندی میدهند تا بدون نیاز به کمک دیگران، زندگی مستقلی را تجربه کنند.
2. ارتقای کیفیت زندگی:
استفاده از پروتزهای عملکردی، کیفیت زندگی افراد دارای معلولیت را به طور قابل توجهی ارتقا میبخشد. این افراد با بازگشت به انجام فعالیتهای روزمره، اعتماد به نفس و عزت نفس خود را افزایش داده و از انزوا و گوشهگیری رها میشوند.
3. کاهش درد و ناراحتی:
پروتزهای عملکردی با توزیع مناسب وزن و فشار، به کاهش درد و ناراحتی ناشی از عضو قطع شده یا معیوب کمک میکنند. این امر به خصوص در مورد پروتزهای اندامهای حرکتی مانند دست و پا حائز اهمیت است.
4. افزایش دامنه حرکتی:
برخی از پروتزهای عملکردی، با استفاده از فناوریهای پیشرفته مانند موتورهای الکتریکی کوچک، میتوانند دامنه حرکتی افراد را افزایش دهند. این امر به خصوص برای افرادی که دچار ضایعات نخاعی یا مغزی هستند، بسیار مفید است.
5. بهبود عملکردهای ظریف:
پروتزهای عملکردی دست، با داشتن انگشتان متحرک و حسگرهای دقیق، به افراد در انجام فعالیتهای ظریف مانند گرفتن اشیاء کوچک، نوشتن، کار با ابزار و … کمک میکنند.
در کنار مزایای فوقالعاده، پروتزهای عملکردی معایبی نیز دارند که باید در نظر گرفته شوند. مهمترین این معایب شامل هزینه بالا، نیاز به مراقبت و نگهداری منظم و گاه پیچیده و احساس ناراحتی در برخی افراد در ابتدای استفاده از پروتز میشود.
معایب پروتز عملکردی
پروتز عملکردی با وجود مزایای حرکتی، خالی از محدودیت نیست. یکی از معایب اصلی آن، نیاز به تمرین و زمان برای سازگاری با نحوه عملکرد مکانیزمهااست. همچنین در برخی مدلها، دامنه حرکت ممکن است محدود تر از انتظارات کاربر باشد و انجام فعالیتهای دقیق دشوار گردد. داشتن وزن بیشتر نسبت به انواع دیگرپروتززیبایی ها نیز میتواند باعث خستگی در استفاده طولانیمدت شود. طراحی فنی آن نیز ممکن است در برخی موارد کمتر از جنبههای ظاهری مورد توجه قرار گیرد، در حالی که پروتزهایی مانند پروتز سیلیکونی مچ دست تمرکز بیشتری بر شباهت به فرم طبیعی دارند. نگهداری مداوم و احتمال خرابی قطعات متحرک نیز از چالشهای دیگر این نوع پروتز محسوب میشود.
پروتزهای عملکردی با کیفیت در کلینیک سیدا
کلینیک سیدا به عنوان یک مرکز پیشرو در زمینه ارائه پروتزهای عملکردی با کیفیت، به ارائه خدمات برجسته به افرادی که نیاز به جبران عملکرد از دست رفته در اندامهای خود دارند، متعهد است. در اینجا ما به معرفی انواع پروتزها و خدمات ارائه شده توسط کلینیک سیدا پرداخته و چرا انتخاب کلینیک سیدا برای این نیاز مهم است، توضیح میدهیم.
کلام آخر
پروتزهای عملکردی گامی مهم در بازگرداندن توان حرکتی و استقلال افراد دارای نقص عضو هستند. این پروتزها با طراحی تخصصی و فناوریهای پیشرفته، امکان انجام فعالیتهای روزمره را با دقت و راحتی بیشتر فراهم میکنند. اگرچه نیازمند آموزش، تمرین و مراقبت مستمر هستند، اما تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی و افزایش اعتماد به نفس دارند. انتخاب مناسب، ساخت دقیق و پشتیبانی حرفهای از عوامل موفقیت در استفاده از این پروتزهامی باشد. بهطور کلی، استفاده از پروتزهای عملکردی فرصتی برای بازیابی بخشی از قابلیتهای از دست رفته و بهبود تعامل فرد با محیط پیرامون است که میتواند زندگی را تا حد زیادی به حالت طبیعی نزدیک کند.
کلینیک سیدا مجهز به بروز ترین روش ها و تجهیزات ساخت اروتز و پروتز با استفاده از تجهیزات آمریکایی و آلمانی است. کلینیک اروتز و پروتز سیدا قادر به ارائه خدمات به اطفال کودکان و بزرگسالان و سالمندان عزیز است.
تهران، میدان ونک، اتوبان حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، پلاک 38، طبقه اول، واحد 103
بدون دیدگاه