راهنمای جامع مراقبت از پای قطع شده: نکات مهم برای سلامت و بهبود سریع

قطع عضو پا می تواند یک اتفاق ناگوار و دگرگون کننده در زندگی افراد باشد. این امر نه تنها بر تحرک جسمی، بلکه بر روحیه و عزت نفس فرد نیز تاثیر می گذارد.یکی از مهم ترین جنبه های مراقبت از پای قطع شده، مراقبت از استامپ است. استامپ قسمت باقی مانده از اندام قطع شده است. مراقبت مناسب از استامپ می تواند به جلوگیری از عفونت، زخم و سایر مشکلات کمک کند. پروتز گذاری مرحله‌ی چالشی  بعدی می‌باشد و برای استفاده‌ی درست از پروتز باید اقدامات زیادی انجام داد. در این مقاله به این موارد خواهیم پرداخت.

اهمیت مراقبت از پای قطع شده:

مراقبت از پای قطع شده از اهمیت حیاتی برخوردار است، زیرا به موارد زیر کمک می کند:

• پیشگیری از عفونت: عفونت یکی از مهمترین عوارض پس از قطع عضو است و می تواند منجر به عواقب جدی و حتی مرگ شود. مراقبت صحیح از زخم و رعایت بهداشت فردی می تواند به طور قابل توجهی از خطر ابتلا به عفونت جلوگیری کند.
• حفظ سلامت پوست: پوست ناحیه ی قطع عضو نیاز به مراقبت ویژه ای دارد تا از خشکی، ترک خوردگی و زخم شدن آن جلوگیری شود.
• تسریع روند بهبودی: مراقبت صحیح از زخم و ناحیه ی اطراف آن به تسریع روند بهبودی و بازگشت به زندگی عادی کمک می کند.
• ارتقای کیفیت زندگی: با مراقبت از پای قطع شده و حفظ تحرک جسمی، می توان کیفیت زندگی را به طور قابل توجهی ارتقا داد و از استقلال و آزادی عمل بیشتری برخوردار شد.

نکات مراقبت از پای قطع شده

مراقبت از پای قطع شده برای حفظ سلامتی، تسریع روند بهبودی و ارتقای کیفیت زندگی پس از این تجربه ی دشوار، امری ضروری است.در اینجا به طور خلاصه به چند نکته ی کلیدی در این زمینه اشاره می کنیم:

• استامپ را روزانه بررسی کنید. به دنبال تاول، قرمزی، زخم یا هرگونه تغییر دیگری در پوست باشید. در صورت مشاهده هرگونه مشکل، بلافاصله با پزشک یا متخصص پروتز خود تماس بگیرید.
• استامپ را تمیز نگه دارید. دو بار در روز با آب و صابون ملایم استامپ را بشویید. سپس، استامپ را با یک حوله نرم خشک کنید.
• از پودر یا کرم مخصوص استفاده کنید. پودر یا کرم مخصوص می تواند به جلوگیری از تحریک پوست کمک کند.
• از پوشیدن کفش یا جوراب خیلی تنگ خودداری کنید.‌ کفش یا جوراب خیلی تنگ می تواند باعث تحریک پوست یا زخم شود.
• از حمام یا دوش طولانی خودداری کنید. آب داغ می‌تواند باعث تحریک پوست شود.
• از فعالیت هایی مانند دویدن یا پریدن که باعث تحریک استامپ می شود خودداری کنید. رعایت این نکات به مراقبت مناسب از استامپ و جلوگیری از مشکلات کمک می‌کند.

پروتز بالای زانو چیست(معرفی کامل اجزای آن +قیمت )

روش‌های مراقبت از پای آمپوته شده

مراقبت‌های بعد از عمل قطع پا، یکی از مهمترین مواردی است که باید توسط پرستاران و همچنین همراه بیمار مورد توجه قرار بگیرد. از سری نکات مهم در مراقبت از عضو قطع شده پا به قرار زیر می‌باشند:

• برای جلوگیری از عفونت پای قطع شده لازم است که پانسمان در روز اول هر چهار تا شش ساعت مورد تعویض قرار بگیرد و در روز‌های بعد حداقل یکبار در طول روز، تعویض آن به صورت اصولی انجام شود. توجه به رنگ و دمای پوست در طول تعویض پانسمان پای قطع شده از اهمیت زیادی برخوردار است.
• وضعیت فیزیکی بیمار را هر دو ساعت تغییر دهید و از قرار دادن بالش بین پا‌ها و پشت کمر فرد اجتناب کنید.
• در مواجه با علائم عفونت در پای قطع شده که شامل کبودی، ترشح، قرمزی و ورم و تب می‌باشد از اعمال هرگونه لوسیون و مرطوب‌کننده خودداری کنید و متناسب با تجویز پزشک از شوینده‌های سرمی برای شستشو استفاده کنید.
• برای جلوگیری از تحلیل عضلات بیمار، لازم است که انجام حرکات کششی و تمرینات تقویت عضلاتی که توسط پزشک بیمار تجویز شده است، به صورت مرتب انجام بگیرد. نقش فیزیوتراپی در مراقبت از پای قطع شده بسیار مهم است و می‌تواند با تقویت عضلات پا و کمر، تعادل فرد را حفظ کند و امکان استفاده از پروتز پای قطع شده را سریع‌تر فراهم آورد.
• برای جلوگیری از استحکام و فشار در ناحیه قطع شده، بهتر است از جوراب پروتز مخصوص استفاده گردد.

راهنمای مراقبت از پای قطع شده برای خانواده‌ها

خانواده‌ها برای مدیریت درد پای قطع شده بیمار و بهبود سریع، لازم است که راهنمای جامع مراقبت از پای قطع شده را به طور کامل فرا بگیرند و از رعایت آن در بیمارستان و منزل مطمئن شوند. برای این کار، ابتدا رعایت بهداشت پای قطع شده در اولویت می‌باشد. بدین صورت که پانسمان مناسب در زمان مشخص باید انجام شود و بعد از بهبودی زخم، مراقبت از پوست پای قطع شده مورد توجه قرار بگیرد. در این مسیر استفاده از مرطوب‌کننده و لوسیون‌های غیر حساسیت‌زا، می‌تواند پوست پا را از خشکی و خارش نجات دهد. برای درمان زخم پای قطع شده، همواره از درمان‌های دارویی تجویز شده از جانب پزشک بهره بگیرید و مراجعه دوره‌ای برای بررسی وضعیت زخم، باید مورد توجه قرار دهید.

استفاده از تغذیه مناسب برای بهبودی پای قطع شده نیز بسیار مهم می‌باشد که لازم است در سبد غذایی آنان، مواد پروتئینی، روی، کلسیم و ویتأمین سی قرار بگیرد تا بهبود زخم سریعاً انجام شده و تقویت عضلات و استخوان صورت بگیرد.

مشکلات رایج پای قطع شده و راه‌های مقابله با آن

طبیعتا مشکلات متعددی فیزیکی و روحی مانند درد فانتوم، عفونت قسمت آمپوته، حساسیت و زخم، عدم تعادل حرکتی و همچنین افسردگی و اضطراب برای بیماران به وجود می‌آید که با رعایت موارد موجود در راهنمای جامع مراقبت از پای قطع شده، می‌توان از شدت آن‌ها به میزان زیادی کاهش داد.

کلینیک سیدا به عنوان بهترین مرکز ساخت پای مصنوعی، بررسی کامل ناحیه قطع شده را برای تجویز و ساخت پروتز انجام می‌دهد تا بیمار بدون هیچ گونه ناراحتی در محل نصب پروتز، زندگی عادی خود را از سر بگیرد. هزینه پروتز پا در تهران طبیعتا براساس نوع مدل و سفارشی بودن محصول متفاوت است که تعرفه موردنظر در کلینیک سیدا مورد رضایت متقاضیان قرار گرفته است.

مشکلات پروتز پا

تورم پس از جراحی: تورم پس از جراحی یک اتفاق طبیعی است. تورم در ناحیه قطع عضو به دلیل تجمع مایعات در بافت ها است. این تورم معمولاً طی چند هفته یا ماه پس از جراحی از بین می‌رود. برای کاهش تورم پس از جراحی، استامپ خود را بالا نگه دارید. این کار به تخلیه مایعات کمک می کند. از کمپرس سرد استفاده کنید. کمپرس سرد به کاهش التهاب کمک می‌کند. از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) استفاده کنید. NSAIDs می‌توانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند.

آتروفی عضلانی، نازک شدن ماهیچه‌ها:آتروفی عضلانی یک مشکل رایج بعد از قطع عضو است. آتروفی عضلانی زمانی اتفاق می‌افتد که عضلات به اندازه کافی استفاده نشوند. برای جلوگیری از آتروفی عضلانی، مهم است که به طور منظم ورزش کنید. ورزش به تحریک عضلات و جلوگیری از تحلیل رفتن آنها کمک می‌کند.

اثرات طولانی مدت فشار سوکت: سوکت پروتز پا یک محفظه ای است که استامپ را در جای خود نگه می‌دارد. سوکت باید به درستی اندازه گیری و تنظیم شود تا از فشار بیش از حد بر استامپ جلوگیری شود. فشار بیش از حد بر استامپ می‌تواند باعث مشکلاتی مانند تاول، زخم و آسیب به عصب شود. برای جلوگیری از اثرات طولانی مدت فشار سوکت، سوکت پروتز خود را به طور منظم توسط متخصص پروتز خود بررسی کنید.

از پوشیدن سوکت بیش از حد استفاده نکنید. از پوشیدن سوکت در شرایط گرم و مرطوب خودداری کنید. درد، خستگی، کاهش دامنه حرکتی و اختلالات تعادل از دیگر مشکلات استفاده از پروتز می‌باشد. این مشکلات معمولاً با گذشت زمان و با تمرین بهبود می‌یابند. با این حال، اگر این مشکلات ادامه یافتند، باید با متخصص پروتز خود صحبت کنید.

بیشتر بخوانید : پروتز انگشت پا

نکات مراقبتی از پای مصنوعی

یکی از مهم‌ترین عوامل در حفظ عملکرد و طول عمر پروتز پا، مراقبت صحیح از آن است. در اینجا چند نکته مهم در این زمینه آورده شده است:

تمیز کردن پروتز

• تمیز کردن و خشک کردن روزانه پروتز پا ضروری است. محیط سوکت پروتز گرم، تاریک و مرطوب است. این شرایط برای رشد باکتری‌ها ایده‌آل است. بنابراین، تمیز کردن و شستن روزانه پوست و منسوجات پروتز پا برای جلوگیری از عفونت لازم است.
• برای تمیز کردن پوست و منسوجات پروتز پا، از آب و صابون ملایم استفاده کنید. از استفاده از مواد شوینده قوی یا سفید کننده خودداری کنید.
• آستر سوکت (درج) نیز باید به طور مرتب شسته شود. برای این کار، آستر را از سوکت جدا کنید و آن را با آب و صابون ملایم بشویید. سپس، آستر را کاملاً خشک کنید و آن را به سوکت بازگردانید.
• سوکت پلاستیکی نیز باید به طور دوره ای تمیز شود. برای این کار، از یک پارچه نرم و مرطوب استفاده کنید. اگر سوکت پلاستیکی شما کثیف یا لکه‌دار است، می‌توانید از یک ماده شوینده ملایم نیز استفاده کنید.

سیستم نگهدارنده پروتز پا

• سیستم نگهدارنده پروتز پا، عضو باقیمانده را در محل خود نگه می‌دارد و از آن محافظت می‌کند. این سیستم معمولاً از یک بند یا کمربند تشکیل شده‌است که دور زانو یا کمر بسته می‌شود. در برخی موارد، سیستم نگهدارنده شامل یک پین نیز می‌شود که عضو باقیمانده را به پروتز متصل می‌کند.
• سیستم نگهدارنده پروتز پا، عضو باقیمانده را در محل خود نگه می‌دارد و از آن محافظت می‌کند. این سیستم معمولاً از یک بند یا کمربند تشکیل شده‌است که دور زانو یا کمر بسته می‌شود. در برخی موارد، سیستم نگهدارنده شامل یک پین نیز می‌شود که عضو باقیمانده را به پروتز متصل می‌کند.
• تنظیم سیستم نگهدارنده باید توسط متخصص پروتز انجام شود. خودتان به هیچ عنوان اقدام به تنظیم سیستم نگهدارنده نکنید.
• هنگام استفاده از پین، مطمئن شوید که پین به طور صحیح در جای خود قرار گرفته است. اگر در مورد نحوه قرار دادن پین مطمئن نیستید، با متخصص پروتز خود مشورت کنید.
• بند و کمربند پروتز را باید به طور منظم تمیز کنید. برای این کار، از آب و صابون ملایم استفاده کنید.

02188795691

مشاوره رایگان در واتساپ

مفاصل زانو و پا

کسانی که از قسمت فوقانی زانو دچار قطع عضو شده‌اند، پروتزشان شامل یک بخش داخلی (سوکت) که روی استامپ قرار می‌گیرد، یک مفصل زانو و یک بخش خارجی (پروتز پا) است. افرادی که از قسمت زیر زانو دچار قطع عضو شده‌اند، معمولاً به یک بخش داخلی (سوکت) و یک بخش خارجی (پروتز پا) نیاز دارند.

نگهداری پای مصنوعی

رعایت نکات زیر می‌تواند به افزایش طول عمر و عملکرد پای مصنوعی کمک کند و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری نماید:

• از استفاده از روغن، پماد، لوبریکانت یا هرگونه ماده شیمیایی در ناحیه زانو و پای خود خودداری کنید. این مواد می‌توانند به پروتز آسیب برسانند و باعث ایجاد عفونت شوند.
• اگر پروتز شما آسیب دیده، شکسته یا هر گونه مشکل دیگری دارد، باید برای ترمیم آن با پزشک یا متخصص پروتز خود تماس بگیرید. خودتان به هیچ عنوان اقدام به تعمیر پروتز نکنید.
• تنظیم پروتز باید توسط متخصص پروتز انجام شود. خودتان به هیچ عنوان اقدام به تنظیم پروتز نکنید. تنظیم نامناسب پروتز می‌تواند باعث بروز درد، ناراحتی و مشکلات حرکتی شود.
• هنگام انتخاب کفش جدید، دقت کنید که ارتفاع پاشنه کفش با پروتز شما مطابقت داشته باشد. مطابقت نداشتن پاشنه کفش و پروتز می‌تواند باعث بروز مشکلات حرکتی شود.
• هنگام زانو زدن، از فشار آوردن به زانوی مصنوعی خود اجتناب کنید. به آرامی خود را به سمت پایین هدایت کنید و از بالشتک مخصوص استفاده کنید.
• پروتز پا را از خیس شدن و غوطه ور شدن در آب محافظت کنید. خیس شدن پروتز می‌تواند باعث ایجاد زنگ‌زدگی و خوردگی شود.

بیشتر بخوانید : راهنمای جامع راه رفتن با پای مصنوعی

ساخت پای مصنوعی

کلینیک سیدا یکی از بهترین مراکز ساخت و تعمیر پروتز در ایران است. پروتزهای پا در کلینیک سیدا از مواد با کیفیت و بادوام ساخته می‌شوند و دارای طراحی ارگونومیک هستند. کلینیک سیدا همچنین خدمات مشاوره، ارزیابی، ساخت، تنظیم، تعمیر و نگهداری پروتز را ارائه می‌دهد. کلینیک سیدا با ارائه خدمات با کیفیت و استاندارد، به افراد قطع عضو کمک می‌کند تا زندگی فعال و مستقلی داشته باشند.

کلینیک سیدا مجهز به بروز ترین روش ها و تجهیزات ساخت اروتز و پروتز با استفاده از تجهیزات آمریکایی و آلمانی است. کلینیک اروتز و پروتز سیدا قادر به ارائه خدمات به اطفال کودکان و بزرگسالان و سالمندان عزیز است.

تهران،‌ میدان ونک، اتوبان حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، پلاک 38، طبقه اول، واحد 103

02188795691

سوالات متداول:

1-اولین اقداماتی که باید بعد از قطع عضو انجام دهم چه هستند؟

بلافاصله بعد از قطع عضو، محل زخم را با گاز استریل تمیز و خشک بپوشانید. سپس، فرد را به آرامی به پهلو بخوابانید و با بالا نگه داشتن پای قطع شده، از خونریزی آن جلوگیری کنید.در اسرع وقت به بیمارستان یا مرکز درمانی مراجعه کنید تا پزشک اقدامات لازم را برای بخیه زدن زخم، تجویز داروهای مسکن و آنتی بیوتیک و ارائه ی آموزش های لازم برای مراقبت از زخم انجام دهد.

2-چه نوع پانسمانی برای زخم پای قطع شده مناسب است؟

نوع پانسمان مناسب برای زخم پای قطع شده به مرحله ی التیام زخم و شرایط فرد بستگی دارد.در مراحل اولیه، معمولاً از پانسمان های استریل مرطوب استفاده می شود تا به حفظ رطوبت زخم و تسریع روند التیام آن کمک کند.
پس از بسته شدن زخم، از پانسمان های خشک استفاده می شود.در برخی موارد، ممکن است از پانسمان های فشاری برای کاهش تورم و ورم ناحیه ی قطع عضو استفاده شود.

3-چگونه باید از عفونت زخم پای قطع شده جلوگیری کنم؟

• رعایت بهداشت فردی و مراقبت صحیح از زخم ضروری است.
• قبل و بعد از دست زدن به زخم، دست ها را بشویید.
• از لمس مستقیم زخم با دست خودداری کنید.
• محل زخم را تمیز و خشک نگه دارید.
• در صورت مشاهده علائم عفونت (قرمزی، تورم، چرک، بوی بد) به پزشک مراجعه کنید.

4-چه علائمی نشان دهنده ی عفونت زخم پای قطع شده هستند؟

قرمزی، تورم، گرما، درد، چرک و بوی بد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

5-بهترین روش شستشوی زخم پای قطع شده چیست؟

• زخم را به آرامی با آب ولرم و صابون ملایم بشویید.
• از لیف یا اسفنج خشن و مواد شوینده ی عطری استفاده نکنید.
• از یک حوله ی نرم و تمیز برای خشک کردن زخم و ناحیه ی اطراف آن استفاده کنید.

6-از چه نوع جورابی باید برای پای قطع شده استفاده کنم؟

از جوراب های ضد تعریق و با سایز مناسب استفاده کنید.جوراب ها باید به اندازه ی کافی گشاد باشند و از الیاف طبیعی ساخته شده باشند.از پوشیدن جوراب های تنگ، ضخیم و دارای الیاف مصنوعی خودداری کنید.

7-چه فعالیت هایی برای افراد با پای قطع شده مناسب هستند؟

• انجام منظم فعالیت های بدنی برای حفظ قدرت عضلانی، بهبود گردش خون و جلوگیری از پوکی استخوان مفید است.
• با توجه به شرایط جسمی خود، برنامه ی ورزشی مناسب را با مشورت پزشک یا متخصص فیزیوتراپی تنظیم کنید.
• برخی از فعالیت های مناسب عبارتند از: پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری، یوگا و Pilates.

8-چه نوع پروتزهایی برای افراد با پای قطع شده وجود دارد؟

• روتزهای ترانستیبیال (زیر زانو): برای قطع عضو از زیر زانو استفاده می شوند.
• پروتزهای ترانسمورال (فوق زانو): برای قطع عضو از بالای زانو استفاده می شوند.
• پروتزهای هیپ دizarticulation: برای قطع عضو از مفصل ران استفاده می شوند.

9-فیزیوتراپی چه نقشی در مراقبت از پای قطع شده دارد؟

فیزیوتراپی به شما در یادگیری نحوه ی راه رفتن با پروتز، تقویت عضلات و حفظ تعادل کمک می کند.همچنین می تواند به شما در کاهش درد و بهبود دامنه ی حرکتی مفصل تان کمک کند.

10-چه نوع جراحی هایی برای افراد با پای قطع شده انجام می شود؟

• جراحی دبریدمان: برای برداشتن بافت مرده یا عفونی از محل زخم انجام می شود.
• جراحی ترمیمی: برای بهبود ظاهر و عملکرد اندام باقیمانده انجام می شود.
• جراحی تجدید نظر: برای اصلاح مشکلات پروتز یا بهبود عملکرد اندام انجام می شود.