مهمترین نکات مراقبت از پای قطع شده که باید بدانید.

قطع عضو یک تجربه چالش برانگیز است که می تواند تأثیر زیادی بر زندگی فرد داشته باشد. علاوه بر تأثیرات جسمی، قطع عضو می تواند تأثیرات عاطفی و روانی نیز داشته باشد. یکی از مهم ترین جنبه های مراقبت از پای قطع شده، مراقبت از استامپ است. استامپ قسمت باقی مانده از اندام قطع شده است. مراقبت مناسب از استامپ می تواند به جلوگیری از عفونت، زخم و سایر مشکلات کمک کند. پروتز گذاری مرحله‌ی چالشی  بعدی می‌باشد و برای استفاده‌ی درست از پروتز باید اقدامات زیادی انجام داد. در این مقاله به این موارد خواهیم پرداخت.

برای مشاوره رایگان کلیک کنید.

نکات مراقبتی از پای قطع شده

• استامپ را روزانه بررسی کنید. به دنبال تاول، قرمزی، زخم یا هرگونه تغییر دیگری در پوست باشید. در صورت مشاهده هرگونه مشکل، بلافاصله با پزشک یا متخصص پروتز خود تماس بگیرید.
• استامپ را تمیز نگه دارید. دو بار در روز با آب و صابون ملایم استامپ را بشویید. سپس، استامپ را با یک حوله نرم خشک کنید.
• از پودر یا کرم مخصوص استفاده کنید. پودر یا کرم مخصوص می تواند به جلوگیری از تحریک پوست کمک کند.
• از پوشیدن کفش یا جوراب خیلی تنگ خودداری کنید.‌ کفش یا جوراب خیلی تنگ می تواند باعث تحریک پوست یا زخم شود.
• از حمام یا دوش طولانی خودداری کنید. آب داغ می‌تواند باعث تحریک پوست شود.
• از فعالیت هایی مانند دویدن یا پریدن که باعث تحریک استامپ می شود خودداری کنید. رعایت این نکات به مراقبت مناسب از استامپ و جلوگیری از مشکلات کمک می‌کند.

مشاوره رایگان در واتساپ

مشکلات پروتز پا

تورم پس از جراحی: تورم پس از جراحی یک اتفاق طبیعی است. تورم در ناحیه قطع عضو به دلیل تجمع مایعات در بافت ها است. این تورم معمولاً طی چند هفته یا ماه پس از جراحی از بین می‌رود. برای کاهش تورم پس از جراحی، استامپ خود را بالا نگه دارید. این کار به تخلیه مایعات کمک می کند. از کمپرس سرد استفاده کنید. کمپرس سرد به کاهش التهاب کمک می‌کند. از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) استفاده کنید. NSAIDs می‌توانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند.

آتروفی عضلانی، نازک شدن ماهیچه‌ها:آتروفی عضلانی یک مشکل رایج بعد از قطع عضو است. آتروفی عضلانی زمانی اتفاق می‌افتد که عضلات به اندازه کافی استفاده نشوند. برای جلوگیری از آتروفی عضلانی، مهم است که به طور منظم ورزش کنید. ورزش به تحریک عضلات و جلوگیری از تحلیل رفتن آنها کمک می‌کند.

اثرات طولانی مدت فشار سوکت: سوکت پروتز پا یک محفظه ای است که استامپ را در جای خود نگه می‌دارد. سوکت باید به درستی اندازه گیری و تنظیم شود تا از فشار بیش از حد بر استامپ جلوگیری شود. فشار بیش از حد بر استامپ می‌تواند باعث مشکلاتی مانند تاول، زخم و آسیب به عصب شود. برای جلوگیری از اثرات طولانی مدت فشار سوکت، سوکت پروتز خود را به طور منظم توسط متخصص پروتز خود بررسی کنید. از پوشیدن سوکت بیش از حد استفاده نکنید. از پوشیدن سوکت در شرایط گرم و مرطوب خودداری کنید. درد، خستگی، کاهش دامنه حرکتی و اختلالات تعادل از دیگر مشکلات استفاده از پروتز می‌باشد. این مشکلات معمولاً با گذشت زمان و با تمرین بهبود می‌یابند. با این حال، اگر این مشکلات ادامه یافتند، باید با متخصص پروتز خود صحبت کنید.

بیشتر بدانید: معرفی انواع پروتزهای سیلیکونی اندام های دست، پا و سینه

نکات مراقبتی از پای مصنوعی

یکی از مهم‌ترین عوامل در حفظ عملکرد و طول عمر پروتز پا، مراقبت صحیح از آن است. در اینجا چند نکته مهم در این زمینه آورده شده است:

تمیز کردن پروتز

• تمیز کردن و خشک کردن روزانه پروتز پا ضروری است. محیط سوکت پروتز گرم، تاریک و مرطوب است. این شرایط برای رشد باکتری‌ها ایده‌آل است. بنابراین، تمیز کردن و شستن روزانه پوست و منسوجات پروتز پا برای جلوگیری از عفونت لازم است.
• برای تمیز کردن پوست و منسوجات پروتز پا، از آب و صابون ملایم استفاده کنید. از استفاده از مواد شوینده قوی یا سفید کننده خودداری کنید.
• آستر سوکت (درج) نیز باید به طور مرتب شسته شود. برای این کار، آستر را از سوکت جدا کنید و آن را با آب و صابون ملایم بشویید. سپس، آستر را کاملاً خشک کنید و آن را به سوکت بازگردانید.
• سوکت پلاستیکی نیز باید به طور دوره ای تمیز شود. برای این کار، از یک پارچه نرم و مرطوب استفاده کنید. اگر سوکت پلاستیکی شما کثیف یا لکه‌دار است، می‌توانید از یک ماده شوینده ملایم نیز استفاده کنید.

سیستم نگهدارنده پروتز پا

• سیستم نگهدارنده پروتز پا، عضو باقیمانده را در محل خود نگه می‌دارد و از آن محافظت می‌کند. این سیستم معمولاً از یک بند یا کمربند تشکیل شده‌است که دور زانو یا کمر بسته می‌شود. در برخی موارد، سیستم نگهدارنده شامل یک پین نیز می‌شود که عضو باقیمانده را به پروتز متصل می‌کند.
• سیستم نگهدارنده پروتز پا، عضو باقیمانده را در محل خود نگه می‌دارد و از آن محافظت می‌کند. این سیستم معمولاً از یک بند یا کمربند تشکیل شده‌است که دور زانو یا کمر بسته می‌شود. در برخی موارد، سیستم نگهدارنده شامل یک پین نیز می‌شود که عضو باقیمانده را به پروتز متصل می‌کند.
• تنظیم سیستم نگهدارنده باید توسط متخصص پروتز انجام شود. خودتان به هیچ عنوان اقدام به تنظیم سیستم نگهدارنده نکنید.
• هنگام استفاده از پین، مطمئن شوید که پین به طور صحیح در جای خود قرار گرفته است. اگر در مورد نحوه قرار دادن پین مطمئن نیستید، با متخصص پروتز خود مشورت کنید.
• بند و کمربند پروتز را باید به طور منظم تمیز کنید. برای این کار، از آب و صابون ملایم استفاده کنید.

مفاصل زانو و پا

کسانی که از قسمت فوقانی زانو دچار قطع عضو شده‌اند، پروتزشان شامل یک بخش داخلی (سوکت) که روی استامپ قرار می‌گیرد، یک مفصل زانو و یک بخش خارجی (پروتز پا) است. افرادی که از قسمت زیر زانو دچار قطع عضو شده‌اند، معمولاً به یک بخش داخلی (سوکت) و یک بخش خارجی (پروتز پا) نیاز دارند.

نگهداری پای مصنوعی

رعایت نکات زیر می‌تواند به افزایش طول عمر و عملکرد پای مصنوعی کمک کند و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری نماید:

• از استفاده از روغن، پماد، لوبریکانت یا هرگونه ماده شیمیایی در ناحیه زانو و پای خود خودداری کنید. این مواد می‌توانند به پروتز آسیب برسانند و باعث ایجاد عفونت شوند.
• اگر پروتز شما آسیب دیده، شکسته یا هر گونه مشکل دیگری دارد، باید برای ترمیم آن با پزشک یا متخصص پروتز خود تماس بگیرید. خودتان به هیچ عنوان اقدام به تعمیر پروتز نکنید.
• تنظیم پروتز باید توسط متخصص پروتز انجام شود. خودتان به هیچ عنوان اقدام به تنظیم پروتز نکنید. تنظیم نامناسب پروتز می‌تواند باعث بروز درد، ناراحتی و مشکلات حرکتی شود.
• هنگام انتخاب کفش جدید، دقت کنید که ارتفاع پاشنه کفش با پروتز شما مطابقت داشته باشد. مطابقت نداشتن پاشنه کفش و پروتز می‌تواند باعث بروز مشکلات حرکتی شود.
• هنگام زانو زدن، از فشار آوردن به زانوی مصنوعی خود اجتناب کنید. به آرامی خود را به سمت پایین هدایت کنید و از بالشتک مخصوص استفاده کنید.
• پروتز پا را از خیس شدن و غوطه ور شدن در آب محافظت کنید. خیس شدن پروتز می‌تواند باعث ایجاد زنگ‌زدگی و خوردگی شود.

ساخت پای مصنوعی

کلینیک سیدا یکی از بهترین مراکز ساخت و تعمیر پروتز در ایران است. پروتزهای پا در کلینیک سیدا از مواد با کیفیت و بادوام ساخته می‌شوند و دارای طراحی ارگونومیک هستند. کلینیک سیدا همچنین خدمات مشاوره، ارزیابی، ساخت، تنظیم، تعمیر و نگهداری پروتز را ارائه می‌دهد. کلینیک سیدا با ارائه خدمات با کیفیت و استاندارد، به افراد قطع عضو کمک می‌کند تا زندگی فعال و مستقلی داشته باشند.